تأثیر فهم مخاطب در کیفیت صدور احادیث اعتقادی، و فرآیند فهم آن ها
پایان نامه
- سایر - دانشکده علوم حدیث
- نویسنده سعید نصیری
- استاد راهنما سید محمود موسوی عبدالهادی مسعودی
- سال انتشار 1390
چکیده
مراحل پیموده شده عبارتند از این که در گام نخستین با بیان نمونه هائی از اختلاف فهم مخاطبان حدیث، به اثبات این امر پرداخته شده، و بعد به بررسی تأثیر فهم مخاطب در کیفیت بیان معارف اعتقادی از طرف پیشوایان دین (علیهم السلام) برآمده، و در همین راستا به معرفی روش تمثیل و به کارگیری مَثَل، به عنوان یکی از بهترین شیوه های انتقال معانی و اعتقادات عالی به مخاطبانی که توانائی لازم برای دست یابی مستقیم به قله های معرفتی را ندارند، اشاره شده است. نتیجه به دست آمده این که، فهم دقیق احادیث اعتقادی که دارای شدت و ضعف بوده و گاهی مخالف یکدیگرند، متوقف بر شناخت دقیقی از جایگاه و رتبه ادراکی مخاطب آن حدیث، در مقام صدور می باشد. اما از آن جائی که شناخت مخاطبان پیشوایان دین (علیهم السلام) و تعیین درجه ادراکی آن ها، در این زمان امکان ندارد و از طرفی، منحصر کردن معارف اعتقادی مکتب اسلام، تنها به احادیثی که گزارشی از آن ها در جوامع روائی نقل شده، صحیح نیست زیرا در همان زمان صدور، افراد دارای ادراکات برتری نیز بوده اند که روایاتی از ائمه (علیهم السلام) به آنان رسیده، ولی به خاطر برخی از عامل ها مانند نهی امامان (علیهم السلام) از بیان آن احادیث به دیگران، یا نبود افراد شایسته برای پذیرش، آن احادیث منتقل نشده اند. بنابراین چاره ای از این نیست که به دنبال یافتن حقیقت گفتار پیشوایان دین (علیهم السلام) که پیراسته از تقیّد به مقدار فهم مخاطب است بوده، تا با دست یابی به آن گوهرمعنایی، هم به شناخت دقیقی از معارف اعتقادی دست یافته و هم حوزه اعتقادات در مکتب اهل بیت (علیهم السلام) را به عنوان حوزه ای نظام مند، به جهانیان شناساند. به همین منظور بایستی با به کارگیری تمام ابزارهای ادراکی، تلاش کرده تا به این هدف دست پیداکرد. نتیجه ی حاصل از تحقیق انجام یافته، که در حوزه معرفتی و فرهنگی کاربرد دارد این است که، چون اعتقادات توسط پیشوایان دین (علیهم السلام) با ملاحظه ی مقدار فهم مخاطبان بیان گشته، برای درک حقیقت آن ها می بایستی با توجه به موضوع گزاره ی اعتقادی، با نگرش عقلانی و معرفتی به مجموع احادیث، دنبال دست یابی به گوهرمعناییِ پیراسته از فهم مخاطبان بود، تا هم در فهم خویش از اعتقادات به خطا نرفته باشیم، و هم در مقام انتقال آن ها به اجتماع، با ملاحظه ی ظرفیت مخاطبان، به آن گوهرمعنایی لباس متناسب پوشاند.
منابع مشابه
مخاطب مستقیم حدیث و تاثیر آن بر صدور، فهم و حجّیّت روایات
چکیده حجّیّت حدیث معصومان علیهم السلام برای همه زمانها، مکانها و افراد است؛ اما ایشان متناسب با گنجایش، آگاهیهای پیشینی مخاطب، نیاز وی و وضعیت جامعه سخن میگفتند. شناخت مخاطب مستقیم و جامعه زمان صدور حدیث، در فهم کلام معصوم و نوع حجیّت آن نقش دارد. این مقاله درصدد است با بررسی وضعیت مخاطبان و جامعه زمان سه تن از معصومان به عنوان نمونه، تاثیر مخاطب بر ادبیات و محتوای احادیث را تحلیل کند و سپس ا...
متن کاملمفهوم معنی و فرآیند فهم آن در معماری
معنی، یکی از مفاهیم اساسی و کلیدی معماری است که به دلیل کاربرد فراوان وکلی بودن آن، نیاز مبرمی به شناخت از منظر معماری دارد. از آن جایی که در مباحث معنی شناختی معماری کمتر به تمامی ابعاد و وجوه آن پرداخته شده است، شناخت این کلمه پایه ای، ضروری به نظر می رسد. در این مقاله سعی شده ابتدا به بررسی لغوی معنی پرداخته شود . همچنین چیستی معنی بر اساس نظریه سمانتیک مبتنی بر بیان اجمالی فیلسوفان متأخر ک...
متن کاملنقش فضای صدور در فهم نهج البلاغه
عقلا در مفاهمه خود، شرایط و فضای زمانی و مکانی را در نظر میگیرند، لذا درک کامل این مفاهمات، فارغ از این مسأله، امری مشکل و در برخی موارد غیرممکن است. دریافت مفاهیم نهج البلاغه نیز بدون توجه به فضا و موقعیت های صدور کلام امیرالمؤمنین (ع)، دریافتی ناقص خواهد بود. دانستن فضای صدور کلام امام علی (ع) سبب درک مفهوم و مصداق کلمات به کاررفته در سخنان آن حضرت، برطرف شدن ابهام و یافتن پاسخ برخی شبهات وا...
متن کاملکارکردهای قرینه سوال راوی در فهم احادیث فقهی
سخن گفتن با تکیه بر قیود و قرائن، امری رایج در محاورات عقلایی است؛ قرینه، جانشین دلالت وضعی برای لفظ بوده و در جهت فهم مراد متکلم اصلیترین نقش را ایفا میکند. یکی از قرائن لفظی متّصل که در شناخت مقصد اصلی کلام متکلّم به صورت عام و کلام معصوم (ع) به صورت خاص مورد بررسی علمای فقهالحدیث قرار گرفته است، قرینه سؤال راوی است. این قرینه که در زمرهی قرائن تعیینکنندهی مراد در این علم شناخته میشود، د...
متن کاملرهاوردهای استفاده از روش «تحلیل محتوا کمی» در فهم احادیث
کلمات گهربار ائمهٔ اطهار(ع) پس از قرآن کریم، گرانقدرترین میراث دین مبین اسلام و دستورالعملی برای سعادت هر دو جهان است. این محتوای غنی و هویتبخش قابلیت آن را دارد که در حوزههای مختلف علوم بشری استفاده شده و مبنای مطالعات بنیادین و کاربردی در نظر گرفته شود. به نظر میرسد آنچه امروز میتواند راهگشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاهها و مبانی نظری ائمۀ اطهار(ع) از خِلال تجزیه و تحل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
سایر - دانشکده علوم حدیث
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023